Kategoria: Batera Bagera

Gaur bai, esan dezakegu urrats historiko bat eman dugula, hiriaren etorkizuna marraztu ahal izateko. Eguerditik aurrera, egun Loiolako kuartelak dauden lurrak hiriaren jabetzakoak dira. Orain bai, esan dezakegu lortu dugula!

Askotan esan ohi dugu, gertaera garrantzitsuak daudenean, hiriaren historia markatzen duten mugarriak bizitzen ditugula, eta, batzuetan, gauza horiek gehiegi esaten ditugula. Baina oraingo honetan, Loiolako Kuartelak sinatuta eta eskuratuta, hiriaren etorikizuna markatuko duen mugarri baten aurrean gaudeda sinesten dut. Eta etorkizun hori irekiagoa, irisgarriagoa, hobeto konektatua eta zerbitzu berriak eskaintzen duen etorkizuna da.

Atzera pixka bat begiratzen badugu eta XIX. eta XX. mendeei begiratzen badiegu, ikusiko dugu horrelako erabaki eta mugarri garrantzitsuak direla gaur egun ezagutzen dugun hiria osatu dutenak. Urgull mendiaren edo gaur egun hiriaren parte den San Telmo Museoa  erosi izana edo hiriaren zabalgunea eragin zuten harresien eraistea, Donostiako historiaren mugarriak dira. Horiei esker, hiria orain den bezalakoa da.

Kuartelak eskuratzea beste mugarri bat da, gure seme-alabek ezagutzen duten hiria, zalantzarik gabe, etorkizuneko Donostia izan dadin. Gaur atzerako kontaketa bat hasiko da eremu berriaren garapenarekin hasi ahal izateko. Eremu horrek garapen urbanistiko garrantzitsuenetako bat izango du, eta, horri esker, donostiarrentzat zuzendutako 1.700 etxebizitza babestu berri eraiki ahal izango ditugu.

Datozen lau urteetan, orain bertan bizi diren militarrak bertatik aterako dira, eta une horretan hasiko dira garapen berria gauzatzeko lanak. Hirirako eremu itxi bat izatetik eremu ireki bat izatera pasako da, hain zuzen ere, irisgarriagoa eta orain gertu egon arren oso urrun daudela diruditen auzoak lotzeko aukera emango duen eremu irekia.

Gaurkoa urte askotan zehar jende askok eta korporazio askok bilatutako albiste bikaina da. Hiriaren lorpen kolektiboa da, korporazio osoarena. Eta ez dut aukera hau galdu nahi hainbat hamarkadatan egindako lan guztia eskertzeko, baita azken aro honetan Udaleko zinegotziek eta langileek egindako ahalegina eskertzeko ere, euren kudeaketa bikainari esker Loiolako Kuartelen Donostiarentzat berreskuratu dugulako.

Zorionak Donostia!

Topoaren igarobidea laster bilakatuko da errealitate, eta horri esker, hiriak hobekuntza eta eraldaketa izango ditu, bai garraio publikoan, bai gainazalean espazio berriak sortzean. Eta eremu berri horiei esker, besteak beste, oinezkoek hainbat gune irabaziko dituzte, eta etxebizitza berriak egiteko aukera sortuko da, hain zuzen ere, kalitatezko estxebizitza eskuragarraiak egiteko aukera.

Igarobide berria martxan jartzea ahalbidetuko duen hiri-eraldaketa nagusia egun Easo, Autonomia eta Errondo inguruneak zatitzen dituen trenbide eremuak hartzen duen eremuan gertatuko da. Gune estrategiko hori berriro diseinatuko da, etxebizitza eskuragarriari eta hiri-kalitateari lehentasuna emanez.

La urbanización de todo este entorno es algo que queremos cuidar con mimo, por ello hemos colaborado con el Gobierno Vasco en la realización de un concurso público de ideas, que ya tiene seleccionados a sus cinco ganadores. De estos cinco, tres avanzarán a la segunda fase, en la que los proyectos entrarán en diálogo abierto con la ciudadanía, recogiendo inquietudes y sugerencias, tras lo cual se seleccionará al equipo redactor que pueda elaborar la ordenación pormenorizada que el Ayuntamiento incluirá en la modificación del Plan General de Ordanación Urbana, para que se pueda desarrollar dicho ámbito.

Inguru horren guztiaren urbanizatzea asko zaindu nahi dugu. Horregatik, Eusko Jauralritzarekin elkarlanean ideien lehiaketa publikoan parte hartu dugu eta, dagoeneko bost ideia irabazleak aukeratuak izan dira. Bost horietatik hiruk aurrera egingo dute bigarren fase batetara. Eta fase horretan, proiektuak herritarrekin elkarrizketa irekian sartuko dira, kezkak eta iradokizunak bilduz. Ondoren, Udalak Hiri Antolamenduko Plan Orokorraren aldaketan sartuko duen antolamendu xehatua egin ahal izango duen erredakzio-taldea hautatuko da, eremu hori garatu ahal izateko.

Horizontea 2030

Eraldatuko den eremua, egun trenbideak okupatzen duena baino handiagoa izango da, eta horri esker, asmo handiko planteamendua egin ahal izango da, osatuagoa. Planteamendu horrek aukera emango digu hiria sortzeko, etxebizitza sortzeko, baita kalitatezko gune gehiago – izan ekipamendu publikoak, parkeak- zein inguru horretako trafiko-fluxu berriak antolatzeko aukera ere.

Eta hori guztia horizontea 2030ean jarrita. Gure helburua da, 2030ean plangintza arduratsu, koordinatu eta partizipatu berri hau errealitate egiten hasi ahal izatea.

https://prezi.com/view/tvyX26vSgfXIcR3Oo7sD/

 

Hiriko irudia izatea garrantzitsua da hartzen ditugun erabakietan kontuan hartu ahal izateko. Azkeneko asteetan 2024ko datuak borobildu ahal izateko falta ziren azkenak iritsi zaizkigu eta gaur demografia datuak eskaintzeko unea izan da.

 

Donostiak 189.866 biztanlerekin amaitu zuen 2024a ,hau da, iaz baino 772 biztanle gehiagorekin, eta beraz, hiriak historian izan duen biztanle-kopuru handiena da. Donostiar gehiago gara, baina batez besteko adina 47 urtetan mantendu da. Emakumean nagusi dira hirian, eta biztanleen %52,6 dira, eta urte gehiago bizi dira. 80 urtetik gorako biztanle kopuruari erreparatzen badiogu, %66 emakumeak dira.

Auzoak

 

Amara Berri da biztanle gehien  izaten jarraitzen duen auzoa, 30.244 biztanlerekin (biztanleen %15,9). Jarraian Erdialdea (22.517) eta Altza (20.612) daude. Hiru auzo hauek gehi Grosek (17.831) biztanleen %48 zenbatzen dute.

 

Bestalde, Zubieta da biztanle gutxien dituen auzoa, 317 (%0,2). Jarraian, Igeldo (1.125) eta Miramon-Zorroaga (2.475) daude. Loiola (+295) da 2024an gehien hazi den auzoa, eta aldiz, Gros da biztanle gehien galdu dituena (-109).

Atzerritarrak

 

Donostian bizi den atzerritar kopurua hazi da, eta iaz baino 859 atzerritar gehiago bizi dira hirian. Guztira 20.167 atzerritar bizi dira Donostian  eta beraz, hiriko biztanleen %10,6 dira. Honduras, Kolonbia, Nikaragua, Maroko eta Italia dira atzerritarren nazionalitate nagusienak.

 

Guztira, beste herrialde batetan jaiotako 29.875 pertsona bizi dira Donostian, iaz baino 1.821 pertsona gehiago. Eta aldiz, Espainian jaiotako pertsona kopurua 149 pertsonatan gutxitu da. Beraz, ondorioztatu daiteke, atzerritar kopuruaren zein beste herrialde batetan jaiotako biztanle kopuruaren hazkundeari esker hazi izan dela hiriaren biztanle kopurua.

Jaiotze-tasa eta zahartze-indizea

 

Jaiotze-tasak oso txikia izaten jarraitzen du. 2024an 1.052 haur jaio dira hirian, iaz baino 27 gutxiago, eta 2.045 pertsona hil dira, iaz baino 25 gehiago. Hortaz, saldo begetatiboa (jaiotzak ken heriotzak) -993 pertsonakoa da.

 

Zahartze-indizeari dagokionez, gora jarraitzen du eta 219koa da, iaz baino 8,5 puntu gehiago. Ondorioz,  hirian 65 urtetik gorako 2,19 pertsona daude 15 urteko pertsona bakoitzeko. Gros eta Erdialdea dira zahartze-indize handiena dutenak, 65 urtetik gorako 3,28 eta 3,13 pertsona daude 15 urteko pertsona bakoitzeko. Aldiz, Loiola eta Añorga dira auzo gazteenak, eta 65 urtetik gorako 1,21 eta 1,32 pertsona bizi dira 15 urteko pertsona bakoitzeko.

 

Ehunekoei erreparatuta, donostiarren %26,15ak 65 urte baino gehiago dute, %8k 80 urte baino gehiago, eta 118 pertsonak 100 urte baino gehiago dituzte. 2024ko abenduaren 31n.

Ez da erraza izan, baina uste dut San Bartolome Muinoa sozietatearen kontseiluari merkataritza-gunea eta aparkalekua egiteko kontratua eteteko proposamena egiteko erabakia hartzea beharrezkoa dela. Horrenbestez, ibilbide berri bati hasiera eman diogu, hain zuzen ere, ondorioak izango dituen eta beste hainbat erabaki hartzera eramango gaituen ibilibdea.

 

Historia pixka bat

 

Baina egin dezagun historia pixka bat. San Bartolome eremuaren birrantolaketaren gaineko hainbat epairen ondoren, 2008an San Bartolome Muinoa sozietatea eratzeko erabakia hartu zen eremu horretan jabetzak zituzten pertsona eta erakundek parte-hartzearekin. Horien artean Odon Elorzaren aginteko Udala zegoen, %37ko partaidetzarekin. Sozietate horretan asmo handiko proposamena egin zen: 174 etxebizitza eta local eraistea, Polizia Nazionalaren kuartela kentzea eta Compañía de Mariarentzat eraikin berria egitea.

 

Operazio horrek sozietatea hainbat erabaki hartzera behartzen zuen, betiere, kontuak atera zitezen. Eta sozietateak operazioari heldu ahal izango zion, baldin eta egiten ziren etxebizitza libre berriak 9.000 euro metro karratuko prezioan saltzen baziren, eta 100 milioi euroko mailekua hartzen bazen.

Inork ez zuen espero, ordea, 2008an munduko ekonomia kolokan jarri zuen krisi-egoera. Krisialdiak proiektuarentzat kolpe latza suposatu zuen. Izan ere, proiektuaren egikaritzea hasita zegoen eta hainbat familia etxetik kanpo zeuden eraisteak hasita baitzeuden. Krisi hau hurrengo udal gobernuak kudeatu behar izan zuen, hain zuzen ere, Juan Karlos Izagirreren aginteko udal gobernuak.

Egoera zailari irtenbideak

 

Sozietatea porrot egiteko arriskuan zegoen, izan ere, etxebizitzen salmenta geldi zegoen eta saltzen zirenak 5.000 euro metro karratuko saltzen ari baitziren (aurreikusitako 9.000 euro metro karratuko preziotik oso urriti). Horrek, egoerari aurre egiteko planteamendua egiteko beharra ekarri zuen, eta planteamenduan kontuak orekatu ahal izateko hiru elementu sartu ziren:

 

1. San Bartolomeren komentu zaharran hotela egitea.
2. Easo eta Estella-Lizarra kale kantoian zegoen Bainu-Etxe zaharran etxebizitza-eraikina egitea.
3. Muinoaren magalean merkataritza-gunea eta aparkalekua (egoiliarrentzat zein rotaziorako) egitea.

Erabaki hau 2014an hartu zen eta udal talde politikoetako bozeramaileok egoera ulertu genuen, udal gobernuari babesa helarazi genion eta Plan Orokorrak behar zuen aldaketa aho batez onartu genuen.

Azken urteetan, zuzendu dudan udal gobernuak ardura izan du erabaki hori aurrera eramateko. Egun, aipatutako hiru elementu horietatik bi eginda daude, eta merkataritza-gunea eta aparkalekua zen egiteke zegoen bakarra.

Erabakia

 

2014.urtean genituen egoera, balorazioak eta iritziak gaur oso bestelakoak dira. Azken hilabeteetan pertsona eta elkarte askorekin hitz egiteko aukera izan dut; aldeko zein kontrako iritzi asko entzun ditut, eta uste dut egun merkataritza-gunea edo rotazio parkina egiteko dagoen baloraioa oso bestelakoa dela, eta are gehiago, erdialdean sartzen diren ibilgailu pribatuen kopurua gutxitzeko hartzen ari garen erabakien kontra egiten duela.

Gainera, merkataritza-gunea eraikitzeko lanak auzotarrengan eragin zuzena izan behar zuen, eta dagoeneko eragin handiak izan dituzte Topoa bezalako proiektu garrantzitsuaren lanak direla eta. Hortaz, horrek guztiak eraman gaitu erabakia hartzera, hain zuzen ere, San Bartolome Muinoaren kontseiluari merkataritza-gunea eta aparkalekua eraikitzeko kontratua eteteko eskatzeko erabakia.

Orain, hausrnarketarako prozesua irekiko da, muinoaren magalarekin zer egin erabakitzeko. Izan ere, uste dut ezin duela dagoen egoeran gelditu. Eremuari irtenbide egokia eman behar zaio proiektu egoki batekin, eta hor guztion ekarpenak ezinbestekoak izango dira. Donostiak aurrera egiten duelako elkar hitz egiten, entzuten eta adosten dugunean.

Jarrai dezagun guztion artean Donostia elkar-bizitzeko, lan egiteko eta disfrutatzeko munduko hiri onena egiten.

Urrezko Danborra emateko ekitaldia San Sebastian eguneko une hunkigarrienetako bat da. Festaren erdian, eta 5.000 haur Erdialdeko kaleetan Haur Danborradan parte hartzen ari direla, donostiar askok asko espero dugun unea iristen da.

 

Donostiak zorte handia du bere hiritarren artean Urrezko Danborra bezalako sari hain maitatua emateko hainbeste hautagairen artean aukeratzeko. Izan ere, hemen talentu asko eta maila handia dago arlo ezberdinetan. Baita artistikoan ere. Aurten, Moriarti ekoiztetxe donostiarrak jaso du merezitako saria, izan ere Donostiatik lan handia egin du eta mundu osoan zehar aitortza izan du.

 

Moriarti urte askotan hiriko enbaxadore bikaina izan da eta hala izaten jarraitzen du. Une honetatik aurrera, sari hau ematen dizuen hiriak lan hori bera egiten jarraitzeko eskatzen dizue: hiriari buruz hitz egiten jarraitzea, zuen filmeetan erakusten jarraitzea, eta zergatik ez, noizbait hiria filme horietako protagonista bilakatzea.

 

Beraz, Urrezko Danborra harro eraman behar duzu. Harro baina zuen estiloan, hau da, apaltasunez, handinahikeriarik gabe, eta jakinda Urrezko Danborra jasotzeak hiriari betirako lotzen zaituztela.

 

Irakurri hitzaldi osoa hemen: Urrezko Danborra 2025

San Sebastian bezperan hiriaren urteko egunik garrantzitsuenaren atarian, Hiritar Merezimenduren Dominak emateko ekitaldia egiten dugu. Oso ekitaldi sentitua izaten da, Udalak, hiriak, bere alde lan egiten duen jendea eta elkarteak saritzen dituelako.

Aurtengo bost sarituak hauek izan dira: Asociación Mestiza, Banco de Alimentos, Contxu Uzkudun, Iñaki Almandoz eta Radio San Sebastián. Ondo egindako lanak, urtetako izerdiak eta empeñoak, sari hau jasotzera ekarri ditu.

Mila esker hiri osoaren izenean zuen lanagatik. Espero dut urte askotan horrela jarraitzea, izan ere, horrek esanahai bat du: Donostia bizirik jarraitzen duela eta donostiarrok zuen lanari esker hobeto bizi garela.

Irakurri hemen hitzaldia osorik: Merezimendu Dominak 2025