Kategoria: Batera Bagera

Bihar agur esango diogu 2024.urteari eta etzi ongietorria emango diogu 2025ari, hain zuzen ere, erronkaz eta aukerez betea dagoen urteari. Eta erronka eta aukera horiek aitzindiariak izango dira. Gaur, zuekin partekatu nahi ditut martxan ditugun lehentasunezko proiektuak eta elkarrekin aurre egingo diegun erronkak.

Martxan dauden proiektuak eta datozen urteetan hasiko direnen azterketa objektiboa egiten badugu, ikusiko dugu Donostia inbertsio handiak egiten ari dela eta herritarren erabilerarako oinarrizko azpiegituren berrikuntza sakoneko une batean dagoela. Hiri bat eraikitzen ari gara, hain zuzen ere:

– garraio publiko gehiago eta kutsadura gutxiago auto gutxiago dituen hiria.

– Donostiarren bizi-kaliteta nabarmen hobetzeko oinarrizko azpiegitura berrituak dituen hiria.

– kirol- eta kultura-instalazioen erreferentzialtasuna berreskuratzearen aldeko apustua egiten duena.

– adin guztietarako etxebizitza irisgarrien parkea handitzeko ahalegina egiten duena.

– kalitatezko enplegu iraunkorrak sortzeko proiektu traktorieak bultzatzen dituena, ahalik eta pertsona gehienentzako aukerak sortzearen aldeko apustua eginez.

2025.urtean, Topoaren igarobideko tunela induskatzen amaituko da eta orain arte eragozpenak jasan dituzten eremuak urbanizatuko ditugu. Obra horrek, gure hiriaren konektibitatea hobetzeaz gain, garraio jasangarria erraztuko du eta gure kaleetan pilaketa murriztuko du.

Illunbe erabilera anitzeko pabiloi bihurtzeko proiektuak aurrera egingo du eta proiektuaren ezaugarriak ezagutu ahal izango ditugu. Haizearen Orraziaren birgaitzeak lehentasuna izango du 2025ean, baita segidako proiektuek ere: Emisio Txikiko Eremua abian jartzea, 17. linean BEI proiektua hastea, Martuteneko espetxea Eskusaitzetara lekuz aldatzea eta Txominenea II abian jartzea, Ibaetan IBMren ordenagailu kuantikoa ezartzea, eta berrikuntza-zentro berriak irekitzea, hala nola Mubil Eskusaitzetan, GOe Grosen eta Ikerbasque Ibaetan.

Auzoetan ere hainbat proiektu garatzen hasiko dira, baita donostiarrentzako kalitatezko zerbitzu berriak ere, hala nola Udalinfoko bulego berria, hiru haurreskola berri, Villa Salia edo Erdialdeko zahar-etxea birmoldatzeko obrak. Eta horrekin batera, Illarra, Inpernua eta Añorga bezalako hirigintza-garapenetako obrak hasiko dira, hain zuzen ere, donostiarrentzat etxebizitza aukera berriak sortuko dituzten garapenak.

Proiektu horiek erakusten dute Donostia modernoagoa, sozialki kohesionatuagoa, jasangarriagoa eta abegikorragoa izateko dugun konpromisoa. Elkarrekin, erronka horiei aurre egingo diegu eta guztiontzako hiri hobea eraikiko dugu, hain zuzen ere, bizirik dagoen hiria, aukerak sortzeko eta talentua eta inbertsioak erakartzeko gaitasuna izango duen hiria.

Gure helburua eta nahia da gure seme-alabei jaso duguna baino hiri hobea uztea. 2030eko eta hurrengo hamarkadetako Donostia gaur egun eraikitzen ari da.

Kanpoko arazoak direla-eta, bereziki pandemiak eragindako ondorioak direla-eta, ezin izan dugu azken urteetan hurrengo ekitaldirako aurrekontua urtea amaitu aurretik onartu. Aurten, beraz, esan dezakegu, normaltasunera itzuli garela.

 

Baina, nola azaldu dezakegu Udal aurrekontua zenbaki handietan galdu gabe? Bideo honetan saiatu gara aurrekontuaren ildo nagusienak minutu batean laburbiltzen:

Ikusi duzuen moduan, aurrekontuari esker gehien behar dutenei lagundu diezaiekegu, autobus elektriko berriak kaleetan zirkulatzen ikusi ditzakegu, kaleak zainduak eta garbiak izan ditzakegu, parkeak eta lorategiak zainduak, kiroldegiak eta kultur etxeak funtzionatzen, edo udaltzainak eta suhiltzaileak zerbitzu ematen Donostia hiri segurua izateko.

 

Era berean, behar diren baliabideak ematen dizkigu proiektu berriak garatzeko, hain zuzen ere, hiria zein auzoetako – eta bereziki gehien behar duten auzoetako –  bizi kalitatea hobetzeko proiektu berriak.

 

Eta besteak beste, proiektu horiek honakoa bilatzen dute: etxebizitza berria sortzea – donostiarrek duten behar eta kezka nagusienetako bati, etxebizitza beharrari, erantzuteko -, Anoetako miniestadioa edo Haizearen Orrazia birmoldatzea, Bretxako Arraindegia eraikinaren obrak amaitzea, edo hirian hiru Haurreskola berri jartzea. Hementxe dituzue garatuko diren hainbat proiektu:

 

 

Guztira, Udalak 517,4 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du, eta horri esker segidako helburuak betetzen saiatuko gara:

 

1- Inor atzean ez uztea: Gizarte Ekintzako departamentuak 37,4 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du;

 

2- Mugikortasun jasangarria sustatzea: 71 milioi euro bideratuko dira garraio publikoa bultzatzeko autobus elektrikoak erosiz eta tarifen beherapenak mantenduz;

 

3- Hiri zaindua eta kalitatezko zerbitzuak izaten jarraitzea: Hiri-Mantentze eta Zerbitzuetako departamentuak 105,4 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du, eta hainbat zerbitzutan langile berriak kontratatuko dira;

 

4- Hiri segurua izatea: Udaltzaingoaren eta Suhiltzaileen aurrekontua %5,8 eta %6,6 handituko dira, hiritarrei zerbitzua emateko erabiltzen duten materiala berrituz eta euren instalazioetako ekipamenduak hobetuz.

 

Donostia hiri bizia da, eraldaketa etengabean dagoena eta erritmo onean aurrera egiten jarraitzen duen hiria da. Hiri kohesionatua, aberastasuna sortzen duena eta hiritarrei bizi kalitatea eskaintzen diena euren bizitza proiektuak hirian egiten jarraitzeko, eta beti, behar gehien dutenei lagunduz.

 

Espero dut aurrekontu proiektu berri hau modu erraz eta ulergarrian azaldu izana. Aurrekontu honi esker Udalak behar dituen tresnak izango ditu harro sentiarazten gaituen hiria izaten jarraitzeko.

 

Informazio gehiago

Politika Orokorreko urteko adierazpena egin dugu gaur. Bertan, luze eta zabal hitz egin eta eztabaidatu dugu hiriaren egoerari buruz. Nire hitzaldian zehar eduki dudan asmoa ez da izan “idilikoa” den Hiria irudikatzea, guztiok kezkatzen gaituzten gai nagusiei ekitea baizik. Eta horretarako, duela gutxi ezagutu genuen pertzepzio inkestaren emaitzaz baliatu naiz, izan ere bertan adierazten diren kezkak hurrengo urteetarako ditugun erronkak direlako.

 

Hiru dira une honetan hiritarrek adierazten dituzten kezka eta erronka nagusienak: Etxebizitza, Segurtasuna eta Turismoa. Horiek eta beste hainbat kontuan hartuta, 2030.urtera begira eraiki behar dugun Donostiaz hitz egin dut. Uste dut, gai horiekin batera, 2030.urtera begira eraiki nahi dugun Donostiak ezagutza eta zientziaren aldeko apustua egiten, Mugikortasun eredu berria sustatzen, eta hiri kohesionatu, abegikor eta inor atzean uzten ez duen politiken aldeko apustua egiten jarraitu behar duela.

 

Eta kohesio hori bermatzeko, ezinbestekoa da, Gizarte Zerbitzuak indartzen jarraitzea. Eta bide horretan gure konpromisoa irmoa da, eta datuek hala erakusten dute. 2023An 172,19 euro bideratu genituen hiritar bakoitzeko. Eta gizarte zerbitzuen karterak ezarritakoarekin betetzen jarraitzen dugu, eta hori ezin dute esan Gipuzkoako udalerri gehienek.

Etxebizitzak Donostiarren kezka nagusienetakoa izaten jarraitu du. Gure lehentasuna izan behar du mota ezberdinetako eskaintza sustatzen jarraitzea eta bereziki babestutako etxebizitza egiten jarraitzea. Eta horretarako, ezinbestekoa dugu Eusko Jaurlaritzarekin elkarlanean aritzea. Eusko Jaurlaritzak dagoeneko eskua zabaldu digu eta prest gaude elkarlanean aritzeko hirian eskaintza berria sortzeko, eta hiritarrek duten kezka nagusi horri erantzunak emateko.

 

Segurtasunaren gaineko kezka asko nabarmendu da hiritarren artean azken urteetan. Arazoa ez da neurririk ez dela hartzen. Ertzaintzak eta Udaltzaingoak bere lana egiten ari dira, baina hiritaren artean inpunitate sentsazioa da nagusi, eta hori arazoa bihurtu da. Gure jarrera irmoa izaten jarraituko du delituen aurka, baina ezinbestekoa da ondorengo kateak ondo funtzionatzea, inpunitate sentsazio horrekin amaitu ahal izateko.

 

Turismoa da hiritarrek adierazten diguten hirugarren erronka. Azken urteetan turismoari buruzko kudeaketa eredua aldatu da. Erakartzea sustatzetik kudeaketa eta zaintza sustatzera pasa gara. Eta gainera, urteak daramatzagu jarduera arautzeko neurriak hartzen, eta hiriaren turismo estrategia hiriaren garapenari lotzen, eta beti, donostiarrak lehenetsiz.

Aldaketa klimatikoak asko kezkatzen gaituen gaia da, eta horretarako hiri bezala apustu sendoa egiten ari gara energia berriztagarrien alde, baita benetako garraio publiko jasangarri baten alde, non eta trena eta autobus elektrikoen bidezko zerbitzuek ardatz izango diren. Gainera, Ixuri Gutxiko Eremua aurrerapena izango da aldaketa klimatikoaren erronkari hiri bezala aurre egin ahal izateko.

 

2016an elkar bizitzeko kultura leloa erabili genuen balioen hiria, Giza Eskubideen eta demokraziaren aldarrikapena egiteko. Mezu ezkor eta nostalgikoak ari dira gailentzen. Eta horiei aurre egiteko komunitate sentimenduaren defentsa egitea ezinbestekoa da.

 

Hirian hizpide diren gai nagusienak aukeratu ditut aurtengo Politika Orokorreko adierazpena egiteko. Gure atentzioa eta ekintza merezi dituzten gaiak dira. Eta horiei heltzeko, gure borondatzea da elkarlanean aritzea, betiere, hiri hobeagoa egiteko.

 

2024.urteko Politika Orokorreko adierazpena

 

Igandean aurtengo Jazzaldiari agur esan genion, eta gaur badatorren hurrengo hitzorduari diosala egin diogu.

 

2024ko Aste Nagusia begibistan daukagu, eta dagoeneko hiria ari da motorrak berotzen.

 

Hainbat eta hainbat auzoetan festak egin dituzte dagoeneko, eta hori Abuztuko Festa nagusiaren atarikoa izaten da. Aste Nagusiaren aurretik ia gertukoen ditugun festak, Loiola auzokoak izaten dira. Eta Aste Nagusiaren aurkezpena egiteko Loiolatik oso gertu dagoen Txomineneako ur-parkera etorri gara. Izan ere, Urumea ibaiak protagonismo berezia izango du.

Aurtengo programazioak hainbat ekimen, jarduera eta ekitaldi izango ditu ibaiaren bueltan. Urteak dira garai batean bizkar ematen genion gure ibaiak geroz eta protagonismo haundiagoa hartu duela hiriko bizitzan. Eta 2024ko Aste Nagusiak ibai-hiri izaera horren erakusleiho izango da.

 

Donostiaren ubidea, Donostiaren ardatza ez da Kontxa bakarrik, ibaia ere bada. Eta orain programak emango ditu hainbat aitzaki ibaiari nagusitasuna emateko eta Donostiak ibaian eta ibaitik disfrutatzeko.

 

Orain, Parisen Joku Olinpikoak burutzen ari diren honetan, guk ere kirol ikutua eman nahi izan diogu aurtengo Aste Nagusiaren hasierari. Kanoikadaren aurretik Donostiako Klasikoa izango dugu, eta Artillero abesten Bera Berako jokalariek lagunduko gaituzte.

Horren arrazoia ez du azalpen askorik behar: sekulako denboraldia burutu dute, beste askotan bezala, eta Artillero abesteko gonbitarekin gure hiriaren alde egiten duten lan handiari aitortza egin nahi diogu.

 

Donostiak modu askotan adierazten ditu hiri bezala dituen balioak.

 

Kirola da gure nortasunaren parte nagusi bat, eta hiri honek asko sinisten du, eta praktikatzen du kirola, bai egunekoan, baita elite mailan ere. Hiri bezala definitzen gaituzten balioetako bat da.

 

Festa, emakumeen kirola, alaitasuna, bikaintasuna, ondo egindako lana eta dibertsioa. Horik izango dira kanoikadak erakutsiko dituen balioak.

 

Hortik aurrera, programa zabala, ehundaka ekitaldi, suak, nola ez, musika, sukaldaritza lehiaketak, herri kirolak, zaldi lasterketak, erraldoiak….

Denontzat eta denon nahiak hasetzeko moduko eskaintza izango dugu. Eta hori guztia ez litzateke posible izango DK Festak-en koordinaziopean lan egiten duten profesional eta boluntariorik gabe. Ia 4.000 persona Aste Nagusia ondo garatu dadin.

 

Uste dut donostiarrok zein bisitan etortzen diren pertsonek aukera izango dugula ondo pasatzeko, katxondeorako eta hiriaz disfrutatzeko. Beraz, guzti guztiak animatu nahi zaituztet errespetuz eta elkar zainduz ondo pasatzera.

 

Gora Aste Nagusia! Gora Donostia

1912an Victoria Eugenia Antzokia ireki zenean, hainbat donostiarrak proiektuari kontra egin zioten. Hiru argudio nagusi zituzten: zuhaitzak moztu beharko zirela; ez zela beharrezkoa Antzoki Zaharra zegoelako; eta esku pribatutan bukatuko zuen proiektu espekulatzailea zela. Jarrera hau ezaguna egiten zaizue?

 

Hainbat urtetan salto egingo dugu: Anoetako Estadioa berritzeko proiektua; Topoaren igarobidea; Abiadura Handiko Trena; Hondalea; Grosen Basque Culinary Centereko eraikin berria; Añorgako, Jolastokietako (Herrera), Igarako, Illarrako, Loiolako Erriberetako, Uliako mintegietako garapen urbanistikoak; Miramongo Teknologia Parkearen handitzea; San Bartolome…

 

Aipatutako proiektu guztiak, eta hainbat gehiago, oposizioa izan dute. Batzuetan handiagoa beste batzuetan baino, bainta beti oposizio tinkoa, hain zuzen ere, hiriko hainbat pertsona, talde, alderdi politiko eta elkarteren oposizioa.

 

Aspalditik Donostia bi indar antagonikoen artean bereizita dagoen hiria da: alde batetik, hiriak aurrera egin dezan eta kritikoak izateari utzi gabe lan egiten duten hiritarrak, enpresak, elkarteak eta gizarte zibila; eta bestetik, kontra egiten duen beste energia bat, ekimen guztiei kontra egiten duena, eta hiria paralisira zuzentzen duena.

 

Azken talde hau, guztiari kontra egiten diona, osasun larrialdiaren ondoren indarra hartu duen taldea da, eta nire iritziz, gauza bat komunean duten bi bektore ditu.

 

Alde batetik, gizartearen haserre lauso baina errealean, jatorri eta motibazio oso desberdineko talde eta erakundeek humusa aurkitu dute, haserre horri forma emateko eta kapitalizatzeko. EH Bilduren alkategaiak hauteskundeen aurretik argi utzi zuen: bere helburua zen gizartearen haserre hori bideratzeko tresna izatea. Nire iritziz, haserre horrek hainbat kasutan arrazoi objektiboak ditu, baina beste batzutan hainbat “gizarte-eragilek” nahita erabili dute modu ezkutu eta inteligentean.

 

Euren buruak Donostiaren denfendaitzailetzat duten horiek, irudikatu nahi dute gainerakok ez dugula defendatzen. Are gehiago: zabaltzen saiatzen ari dira Donostia erakundeetan daudenengandik defendatu behar dela – izan Udala, izan Foru Aldundia, izan Eusko Jaurlaritza – eta nahita ahaztu egiten dute hiritarrek euren botoekin erakunde horietako ordezkariak aukeratu dituztela. Beraz, argi eta garbi atzeko atetik hauteskundeen emaitzen deslegitimazioa egiten saiatzen ari dira.

 

Estrategia horrek bi aurpegi ditu. Orain erakundeetan parte hartzen dute, modu formalean gehiengoak onartzen dituzte, eta bitartean, beste hainbat aktore zaratatsu subkontratatzen dituzte gizartea asaldatzeko.

 

Gainera, hirian antzina maite duten talde bat dugu (retro-fans edo nostalgistak deituko nieke nik). Hauek ere duela urteak, hamarkadak ez esateagatik, guztiari ez esaten diote. Napoleon balira, hiriaren eta politikaren bozeramailetzat dituzte euren buruak. Inork ez die eskatu horrelakorik egiteko, eta ez dira ere hauteskundeetara aurkeztu, baina hiriaren borondatearen gidaritzat dute euren burua.

 

Komunitate hori guztia estrategia politiko jakin bat duten pertsonez osatuta dago. Horiek eta euren ego handiaren zuzentarauak jarraitzen dituzten beste horiek, baimena ematen badidazue, Ezetzaren kluba osatzen dute. Honi ez, horri ere ez, ezta hangoari ere. Oposizioa egitea zilegi da, eta beharrezkoa, baina edozer gauzak ez du balio, hau da, ezin dira donostiarrei mesede egiten dizkieten ekimenak blokeatu. Hori bai da kritikatzeko zerbait.

 

Hirian aukera falta dagoela salatzen dute, baita etxebizitza eskaintza ere, eta jarraian sustatu nahi diren garapen guztien kontra egiten dute. Azken adibidea aste honetan bertan izan dugu, 500 etxebizitza egiteko bi helegite aurkeztu dituzte. Etxebizitza horiek Igaran eta Illarran egin behar dira eta %45ek babes publikoa izango dute. 6.300 familiak interesa azaldu dute bi promozio horietan. Horren aurka egin du Donostia babesten duela esaten duen elkarte horietako batek. Hiritarrak defendatzeko modu harrigarria da hori, etxebizitza gehiago egiteko eskaerari erantzuna gelditzea.

 

Ez gara itsuak eta ez dugu esaten hirian arazoak ez daudenik. Arazoak ditugu, edozein taldek eta erkidegok bezala, edozein herrik edo hirik bezala. Gure kasuan, hainbatek loak kentzen dizkit: esaterako, etxebizitzaren prezioari aurre egitea edo higiezinen parkean ekimenak garatzeko zailtasuna.

 

Baina arazo horiek ez dira arrazoi Donostiaren indarra, kemena eta anbizioa balioan ez jartzeko. Izan ere, Donostia mundu mailako proiektuak erakartzeko gai da, eta gertuko zein hurrutiko hiri askok Donostia bezalakoak izan nahi dute gure dinamismoa eta erakartzeko gaitasuna direla-eta.

 

Gauza bat da kritikoak izatea, baina oso bestelakoa da kexa iraunkorrean kokatzea, ikuspegi indibidualista (zer dago nireaz) izatea, erabat kontserbadorea, komunitate-izpiriturik ez izatea, hain zuzen niri txikitatek transmititu didaten komuniate-izpiritua. Ezetzaren klubaren aurrean, Udalak beti baietzaren alde egingo du. Donostiak aurrera egiteari, bai. Donostiaren etorkizunari, bai. Baikortasunari, bai.

2024ko aurrekontua onartu dugu gaurko udalbatzarrean, eta ondorioz, Donostiako Udalak 484,7 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du, hau da, iazkoa baino %4,7 handiagoa.

 

Aurrekontua, beste behin bere, diseinatuta dago behar gehien dutenei udal administrazioaren aldetik erantzun egokiena eta baliabide gehiago jasotzeko. Eta horren adibide da, Gizarte Ekintza departamentuaren aurrekontu-sailek izan duten %8,5eko igoera.

 

Mundu osoan bizi den ziurgabetasun egoerak eragin zuzena du Udalaren kudeaketa politiko zein ekonomikoan. Osasun larrialdia igarota bada ere, Ukrainako inbasioak eragindako krisi energetikoa, prezioen gorakada edota Gazan gertatzen ari dena ziurgabetasun egoera areagotzen ari dira, eta horrek eragina zuzena du Udalaren kudeaketan. Horregatik, ezinbestekoa da ibilbide orri sendo bat izatea.

 

Gizarte-gastua eta kalitatezko zerbitzuak

 

Gizarte-gastuarekin batera udal gobernuaren lehentasuna da Udalak donostiarrei eskaintzen dizkien kalitatezko zerbitzuak hobetzeko aurrekontu-sailak handitzea. Horregatik, aurrekontua martxoan eta ez aurreko urtea amaitu baino lehen onartuko bada, murrizketarik gabeko aurrekontua onartzea nahiago izan dugulako da. Izan ere, garraio publikoaren tarifetan %50eko deskontua ezartzeko dekretua onartuko zen ala ez ziurgabetasuna areagotu du, udalaren diru-kutxan izan zezakeen eragina handia zelako.

 

Hori argituta, gure helburua hiritarrei eskaintzen zaizkien kalitatezko zerbitzuak ematen jarraitzea da. Eta horregatik, gastuaren ia bi heren kalitatezko zerbitzu publikoak ematen jarraitzeko bideratzen dira. Eta horietaik 71,8 milioi euro aurreikusi dira Donostia hiri txukuna, garbia eta ederra izaten jarraitzeko behar diren mantentze zerbitzuak eskaintzeko.

Inbertsioak eta etxebizitza

 

Era berean, inbertsioak egiten jarraitzeari garrantzi handia ematen diogu, eta 67,3 milioi euro bideratu ditugu auzo ezberdinetan hainbat jarduketa garatzeko, eta horien artean hiritarrek proposatutako eta bozkatutako hainbat proiektu daude.

 

Halaber, etxebizitza da gure programaren ardatz nagusienetakoa. Horiek horrela, Udalaren aurrekontuak aurreikusten du 83,2 milioi euroko inbertsioa egitea hiriko hainbat eremutan 2024tik 2027ra arte 282 babestutako etxebizita publiko eta 38 zuzkidura bizitoki berri eraikitzeko eta eremu horien urbanizazio lanak egiteko. Eta hori guztia Loiolako Kuartelen lursailean garatuko den eremua kontuan hartu gabe.

 

Kontu orekatuak

 

Udalak kontu orekatuak ditu, eta horri esker legealdi honetarako adostu dugun ibilbide orria gauzatzeko beharrezkoak izango dituen baliabideak eskura izango ditugu. Hiri dinamiko baten alde egiten dugu; hiritarren bizi kalitatea bermatzen duen hiria; auzo guztietan inbertsioak egiten dituena; egoera zaurgarrienean dauden donostiarrak zaintzen dituena; eta hiriaren garapena eta iraunkortasuna sustatzeko neurriak martxan jarri eta burutzen dituena. Hau da, harro egoteko eta gustura bizitzeko hiria.

 

Eta aurrekontu honek helburu horiek guztiak lortzeko eta Donostiak etorkizunean izango dituen erronkei aurre egiteko bideratuta dago.