Gureak-era egin dugun bisitarekin hasiera eman diogu Gizarte Ekonomiaren hiriburutzari. Santiago de Compostelari lekukoa hartu diogu eta erronka ilusio handiz eta arduraz hartzen dugu.
Pertsonak ekonomiaren erdian jartzea da Gizarte Ekonomiaren Hiriburutzarako hartu dugun goiburua. Uste dut goiburu horrek ondo baino hobeto laburbiltzen duela aurten zertan oinarrituko den hiriburutza.
Zifra ekonomiko handiak protagonista diren unean, uste dugu Donostiako hiriburutzan antolatuko diren topaketa eta foroetan azpimarra jarriko dela jarduera ekonomikoaren azken helburua den horretan: pertsonetan.
Eta gaur bisitatu dugun enpresa gizarte ekonomiaren adibide argia da.
Enpresa ororen helburua baztertu gabe – produktu eta zerbitzu onak eskaitnzea – Gureakek onurez gain doan misioa du.
Bere benetako onura soziala da, gizatiarra. Eta bere jarduerak aberastasuna ekartzen dio gure lurraldeari aspaldidanik. Eta aberastasun hori ez da ekonomikoa bakarrik, hobekuntza soziala ere bada. Pertsonekin, erdigunean.
Arrakasta-eredu den leku batean gaude, eta uste dut, umiltasunetik abiatuta, gure ingurutik haratago esporta dezakegula.
Eskerrak eman nahi dizkiet Donostia Gizarte Ekonomiaren Hiriburu izatea ahalbidetu duten parte-hartzaile eta erakunde guztiei. Ziur nago guztiok elkarlanean diruaz gain beste gauza asko axola duten arloa honetan ekarpenak egingo ditugula.
Donostiaren aldeko manifestua aurkeztu berri dugu. Eta manifestu honek konpromiso baten adierazle da: hiria egitearen aldeko konpromisoa, aurrera modu positiboan aurrera egitearen aldeko konpromisoa. Eta hori guztia donostiar guztien eskutik. Izan ere euren eguneroko lanarekin Donostia egunetik egunera hobea egiten dute.
Aldatzen doan munduan, gelditzea atzera egitea da. Horregatik, aldaketa horiei egokitu eta etorkizunari batera heldu behar diogu. Donostia hiri erakargarria izaten jarraitu dadin, hain zuzen ere, bizitza proiektu guztiak garatu ahal izango diren hiri erakargarria.
Eta horretarako ezinbestekoa izango dugu ikerketa eta zientzia arloen aldeko apustuan sakontzea. Donostia munduan erreferente bihurtu nahi dugu zientzia eta ezagutza arloan.
Erronka handia dugu aurretik. Eta ondo egingo dugu; presarik gabe, baliabideak bideratuz, urte batzuen buruan Donostia onenen mailan egon dadin. Eta beti gertuko kudeaketa bat eginez, hiritarrei entzunez, eta batez ere, donostiar guztiekin batera elkalanean.
Aurrera egiten duen hiri baten apustua egiten dugu. Etorkizuneko hiriaren alde. Eta horretarako behar diren erabakiak hartu eta hiria hobera eraldatuko duten proiektuak bultzatuko ditugu.
Ohi dugunez, urtearen lehenengo astean 2022ak utzi dizkigunak eta 2023ak ekarriko dizkigunak errepasatzeko tartea hartzen dugu.
2022a modurik onenean bukatu ez bazen ere Eguberri egunaren goizaldean izandako gertakaria dela-eta, urteak hainbat gauza positibo utzi ditu; hain zuzen ere, COVID19aren osasun-larrialdiaren eraginak gutxinaka atzean gelditzen ari direla erakusten dituzten hainbat gauza.
Eta besteak beste, ekarri du Altza kiroldegiaren tamainako proiektuen amaiera; donostistiarroi eskaintzen zaizkikgun hainbat zerbitzu eta azpiegitura hobetzea; eta hiriaren etorkizunerako ezinbestekoa izango den Loiolako Kuartelen lur-sailaren salerosketa egiteko Defentsa Ministerioarekin lortutako akordioa.
2023a aldiz, ilusio handiko erronkez beteta dator, hain zuzen ere, Donostia hiri erakargarria, aberatsa eta hainbat arlotan erreferente – ikerketa, zientzia eta teknologia, kultura, kirola edo Giza Eskubideen defentsan – izaten jarraitzen ahalbidetuko duten erronkak.
Etorkizuneko garapenak
Amaitu berri den urtean hainbat hirigintza plangintza onartu dira. Eta horiei esker, 2023an besteak beste Inpernuaren edo Lorategi Hiriaren eremuetan lanak hasiko dira.
Halaber, behin Loiolako Kuartelen salerosketa egiteko akordioa iragarrita, 2023an salerosketa sinatu egingo da, jabetza Udalari emango zaio eta auzo berria diseinatzen hasiko da. Eta diseinu hau Plan Orokorraren berrikuspenaren bidetik egingo da. Horretarako, urtearen lehen seihilekoan Plan Orokorraren berrikuspena egiteko Aurrerapen dokumentua onartuko da, eta bertan, Easoko trenbidearen eremua, Antzita, Sarrueta edota Txominenearen jarraipena – behin kartzela Eskusaitzetara lekuz aldatzen denean – ere aztertuko dira.
Martxan dauden proiektuak
Era berean, 2023an egun hasita dauden hainbat proiektu garatzen jarraituko dira. Eta horiei esker, azpiegitura berriak sortuko dira, erakargarritasun historikoa dituzten lekuak berreskuratu ahal izango dira, eta donostiarrei ematen zaizkien zerbitzuak hobetuko dira. Eta horren adibide, Bretxa izango da, non eta betiko merkatuak protagonismoa hartuko duen, eta aldi berean Parte Zaharrerako eta Erdialderako osasun zentro berri eta modernoa egingo den.
Gainera, hirian honako proiektuak garatzen joango dira ere: San Bartolomen kokatuta dagoen bigarren Talent House eraikina; hiriko sarrerak eta irteerak hobetzen lagunduko duen Marrutxipiko lotunea; familientzako hainbat arreta zerbitzu eta etxerik gabeko pertsonentzat eguneko zentroa hartuko dituen Villa Salia; hipodromoaren ondoan egiten hasi diren hockey zelaia; eta Anoetako inguruko urbanizazio lanak, non eta ETSk Anoetako geltokia hobetu eta bigarren sarrera egingo duen.
Anoetan, Estadio Txikia berritzearekin batera, gure erronka handienetako bat izango da Foru Aldundiarekin eta Eusko Jaurlarittzarekin akordioa lortzea, kirol-hirian dauden instalazioak berritzeko oinarriak ezartzeko.
Mugikortasun jasangarria
Mugikortasunaren arloan, 2023an Udalak Isuri Txikiko Eremua sortu beharko du Europako Batasunak aginduta, 50.000 biztanle baino gehiago dituzten gainerako udalerriek bezala.
Gainera, eremu horren kudeaketa egiteko sistema teknologikoa ezarri beharko dugu, eta oniezkoentzako eremu berriak definitu beharko ditugu. Eta hori guztia, garraio publikoaren, bizikletaren eta oinezkoentzat izango diren eremu berriak sortzearen alde egiten dugun apustua berretsita.
Dbusek ibilgailu elektriko berrriak erosiko ditu, Europatik jasotako diru-laguntzez baliatuta. Eta horri esker, konpainiak bere flota handituko du, jasangarriagoa eginez, eta instalazioetan hainbat berritze-lan egin beharko ditu ibilgailu berri horietara egokitzeko.
Gainera, dBizi zerbitzuak hirian zabaltzen jarraituko du, geltoki eta bizikleta berriekin; eta Taxiaren sektorearekin elkarlanean jarraituko dugu zerbitzua hobetzeko.
Ekitaldien hiria eta hiri-erreferente
2023an Donostiak erreferente izaten jarraituko du kirol, kultur eta gizarte-ekitaldiak direla eta. Agendaren parte garrantsitzua izango dira eta gure nortasuna munduan zehar zabaltzen lagunduko dute.
Horrenbestez, ohiko kirol eta kultur-ekitaldiez gain, Donostiak nazioarte mailako bi kirol ekitaldi hartuko ditu: Frantziako Tourraren bigarren etaparen amaiera, eta Errugbiko Top14ko bi final erdiak.
Era berean, Donostia Gizarte Ekonomiaren hiriburu izango da, hiria sektore horretan lan egiten duten enpresa eta erakundeentzako erreferente gisa sendotuz, eta babes handia suposatuko du Donostiak gizarte- eta ekonomia-arlotan izan dezakeen zereginean.
Azkenik, 2024an Eduardo Chillida eskultore handiaren jaiotzaren mendeurrena ospatuko da, eta beraz, 2023a ospakizun hori behar bezala antolatzeko urtea izango da.
80 urte atzera egingo bagenu, ziurrenik ez genuke ezagutuko egun Intxaurrondo osatzen duen eremua. XX.mendearen bigarren erdian une ezberdinetan bizitoki eta milaka familien bizileku bihurtu ziren baserriek, baratzek eta basoek osatzen zuten Intxaurrondo. Agian denboran ez hain urrutiko jatorri horrek, eta pixkanaka izan duen denborari egokitutako hazkundeak, Intxaurrondoko nortasuna marraztu dute.
Egun Donostiako 5.auzo jendetsuena da; 15.000 donostiar baino gehiago bizi gara. Kultur-etxe moderno batek; barruko eta kanpoko igerilekua duen kiroldegiak; hiriko beste hainbat auzorekin eta Gipuzkoako beste hainbat herrirekin lotzeko Topoaren geltokiak; eta Ametzagaina edo Txaparrene bezalako aisialdirako eremu berde garrantzitsuek, egin dute Intxaurrondo auzo lagunkoiagoa, bizitzeko egokiagoa eta irisgarriagoa.
Baina ez gara konformatzen. Bizi kalitate hobeagoa duten auzoak behar ditugu; etorkizuneko proiektuak eskaintzeko aukera emango diguten jarduera eta aberastasuna; hazkunde kohesionatu eta orekatua; eta ingurumen eta iraunkortasun hobekuntzak. Erronka zailak dira, ez bakarrik Intxaurrondorentzat, baita hiri osoarentzat ere. Eta erronka horiek erabakitasunez eta baikortasunez hartzen ditugu, izan ere, gure historian zehar une kritiko eta erabakiorrak elkarrekin gaindituko ditugu. Eta auzoak, guztiak, etorkizun horren eraikuntzaren protagonista nagusiak izango dira. Aurrera doan auzoa, hobetzen doan hiria delako.
Azken urteotan, Donostiak itsasoari bakarrik begiratzeari utzi dio. Ibaira begiratu du, Urumeara, bere lurrak zeharkatzen dituen ibaira, eta hiriaren egungo hazkundearen ardatz bihurtu da.
Loiolak, Txomineneak eta Martutenek beti begiratu, sentitu eta bizi izan dute Urumea. Baserriek ibai ertzak aprobetxatzen zituzten baratzeetarako; ontziralekuek sagardoz edo egurrez betetako gabarrak hartzen zituzten; latsariek ibaiko urak familiaren ekonomian laguntzeko erabiltzen zituzten, eta, geroago, Donostiako industria-garapenaren parte izan ziren fabrika, lantegi eta ontziolak.
Orain Donostia ibaiaren ibarraren ondoan hazten ari da. Loiolako Kuartelen salerosketa da aro berri hau markatzen duen mugarri historikoa. Aukera paregabea hiria hazten lagunduko duen eremu neuralgikoa sortzeko, hain zuzen ere, hiria batzen eta kohesionatzen lagunduko duen eremua. Eta era berean, Urumeako ardatzari gune lagunkoiagoak, bizitzeko egokiagoak eta jasangarriagoak emango dizkio, baita auzotarren bizi kalitatea hobetuko duten ekipamenduak ere.
Erronka zailak dira, ez bakarrik Loiola, Txominenea eta Martutenerantzat, baita hiri osoarentzat ere. Eta erronka horiei erabakitasunez eta baikortasunez heldu nahi diegu, izan ere gure historian zehar elkarrekin une kritiko eta erabakigarriak gainditu ditugu. Eta auzoak, guztiak, etorkizuneko eraikuntza horren protagonistak izango dira. Aurrera doan auzoa, hobetzen den hiria delako.
Eskerrik asko EAJ-PNVko alderdikide eta lagun guztiei nigan jarri duzuen konfiantzagatik berriro Donostiako alkategai izateko. Eta eskerrik asko udal taldeko lankide eta lagunei urte hauetan guztietan egindako lanagatik.
1911ko udal hauteskundeetan lortu zuen EAJ-PNVk bere lehen zinegotzia Donostian. Orduz geroztik, gure hiriarekiko konpromisoa erabatekoa izan da. Egun konpromiso hori mantentzen dugu eta etorkizunean ere mantenduko dugu.
Proiekturik gabeko hiri batekin topatu ginen 2015ean. Gaur, zazpi urteren ondoren, harro esan dezakegu Donostia hazi egin dela. Donostia hiri egonkorra da, eta horri esker proiektuak martxan ditugu eta etorkizun oparoa dugu.
Aurrera egiten jarraitzeko ezinbestekoa da hiritarrekin, hiriko elkarteekin, gizarte-eragileekin eta gainerako erakundeekin elkarlanean jarraitzea. Horregatik, Donostia positivo bat proposatzen dugu. Elkarlanari esker aurrera egiten duen Donostia.
Erronka handiak ditugu aurretik arlo askotan. Hiri erakargarria dugu eta oso harro gaude. Hala ere, badago atzera itzuli nahi duen nostalgikorik. Guk ordea, ez dugu horrelakorik nahi, eta horregatik, erabateko konpromisoa dugu hiria hazten laguntzen jarraitzeko.
Ilusio handiko urteak datoz. Eta Loiolako Kuartelen lur-sailan garatuko den proiektuak ilusio handia egiten digu. Eta hori lortzeko barruan dugun guztia eman dugu. Gure hiriarekiko konpromisoaren adibide argia da.
Eta bide honetan donostiar guztien laguntza beharko dugu. Izan ere, guztien artean eraiki nahi dugu etorkizuneko Donostia. Eta partekatu eta ekarpenak egin nahi duten donostiar guztiekin elkarlanean egin nahi dugu. Eskerrik asko!
