Hiritarren pertzepzio inkesta 2024: hirian bizitzeaz pozik eta hobetzeko tartea

Aurtengo maiatzetik uztailera bitartean herritarren pertzepzioari buruz egindako inkestaren emaitza ezagutu berri dugu. Inkesta horrek etengabe eboluzionatzen ari den hiri bizi baten argazkia uzten digu, duela zazpi urteko hiriaren antzekoa dena, baina beste lehentasun, larrialdi eta premia batzuk dituena.

 

Oro har, donostiarrak oso pozik gaude hemen bizitzearekin, baina, era berean, zenbait gai hobetzeko eskatzen diegu erakundeei, hala nola hiriaren zaintza edo osasun-arreta. Eta gure kezken artean bi daude: etxebizitza eskuratzea eta segurtasunik ezaren sentsazioa.

Inkestaren emaitzak irakurri eta sakon aztertu ondoren, kontuan hartzen ditugu herritarren pertzepzioak, eta esan dezaket, hain zuzen ere, gure ekintza- eta kudeaketa-lehentasunen artean daudela herritarrek finkatzen dituztenak.

 

  • Etxebizitza:

 

Etxebizitza-parkeari bultzada bat eman nahi diogu, eta garapen asko ditugu bultzatzear. Loiolako kuartelek etxebizitzari ematen zaion irtenbidearen zati bat ematea dute helburu. Eta horrekin batera, beste garapen batzuk daude: Infernua, Igara, Illarra edo Lorategi Hiria. Horietako batzuetan hasi dira etxebizitza berriak eraikitzeko lanak, eta beste batzuetan aldiz, laster hasiko dira.

 

  • Herritarren segurtasuna:

 

Segurtasunarekin kezkatuta eta lanpetuta gaude: duela hilabete batzuetatik, Ertzaintzarekiko koordinazioa eta kaleetan egiten den zaintza-lana areagotu ditugu, eta era berean, epaileei eskatu diegu gaiari heltzeko.

 

Donostia hiri segurua da, baina are seguruagoa izan behar du. Jendeak seguru sentitu behar du, eta hori da gure egitekoa.

Bestalde, donostiarrok gai askori buruzko balorazio positiboa dugu, besteak beste segidakoak: uraren kalitatea, garraio publikoa, bidegorrien sarea, hezkuntza-sarea, kultura-espazioak eta kirol-ekipamenduak, ongizaterako eta gizarte-laguntzarako zerbitzuak, baita espazio publikoak (merkatuak, plazak edo oinezkoentzako eremuak) ere.

 

Item horiek guztiek % 80tik gorako gogobetetze-maila dute, baina batez besteko horren azpitik bi gauza daude: hiriaren zaintza eta kontserbazioa eta osasun- eta ospitale-laguntza.

Udalaren helburua da donostiarren bizi-kalitatea hobetzea, beraz, okerrera egin duten gaiak hobetzeko lan egiten jarraituko du.

 

Hobetzeko tartea dugu, eta gure ahalegina da hobetzeko dauden gai horietan sakontzea hiritarren pertzepzioa hobeagoa izateko.

Aste Nagusia 2024: festa, emakumeen kirola, bikaintasuna eta alaitasuna

 

Igandean aurtengo Jazzaldiari agur esan genion, eta gaur badatorren hurrengo hitzorduari diosala egin diogu.

 

2024ko Aste Nagusia begibistan daukagu, eta dagoeneko hiria ari da motorrak berotzen.

 

Hainbat eta hainbat auzoetan festak egin dituzte dagoeneko, eta hori Abuztuko Festa nagusiaren atarikoa izaten da. Aste Nagusiaren aurretik ia gertukoen ditugun festak, Loiola auzokoak izaten dira. Eta Aste Nagusiaren aurkezpena egiteko Loiolatik oso gertu dagoen Txomineneako ur-parkera etorri gara. Izan ere, Urumea ibaiak protagonismo berezia izango du.

Aurtengo programazioak hainbat ekimen, jarduera eta ekitaldi izango ditu ibaiaren bueltan. Urteak dira garai batean bizkar ematen genion gure ibaiak geroz eta protagonismo haundiagoa hartu duela hiriko bizitzan. Eta 2024ko Aste Nagusiak ibai-hiri izaera horren erakusleiho izango da.

 

Donostiaren ubidea, Donostiaren ardatza ez da Kontxa bakarrik, ibaia ere bada. Eta orain programak emango ditu hainbat aitzaki ibaiari nagusitasuna emateko eta Donostiak ibaian eta ibaitik disfrutatzeko.

 

Orain, Parisen Joku Olinpikoak burutzen ari diren honetan, guk ere kirol ikutua eman nahi izan diogu aurtengo Aste Nagusiaren hasierari. Kanoikadaren aurretik Donostiako Klasikoa izango dugu, eta Artillero abesten Bera Berako jokalariek lagunduko gaituzte.

Horren arrazoia ez du azalpen askorik behar: sekulako denboraldia burutu dute, beste askotan bezala, eta Artillero abesteko gonbitarekin gure hiriaren alde egiten duten lan handiari aitortza egin nahi diogu.

 

Donostiak modu askotan adierazten ditu hiri bezala dituen balioak.

 

Kirola da gure nortasunaren parte nagusi bat, eta hiri honek asko sinisten du, eta praktikatzen du kirola, bai egunekoan, baita elite mailan ere. Hiri bezala definitzen gaituzten balioetako bat da.

 

Festa, emakumeen kirola, alaitasuna, bikaintasuna, ondo egindako lana eta dibertsioa. Horik izango dira kanoikadak erakutsiko dituen balioak.

 

Hortik aurrera, programa zabala, ehundaka ekitaldi, suak, nola ez, musika, sukaldaritza lehiaketak, herri kirolak, zaldi lasterketak, erraldoiak….

Denontzat eta denon nahiak hasetzeko moduko eskaintza izango dugu. Eta hori guztia ez litzateke posible izango DK Festak-en koordinaziopean lan egiten duten profesional eta boluntariorik gabe. Ia 4.000 persona Aste Nagusia ondo garatu dadin.

 

Uste dut donostiarrok zein bisitan etortzen diren pertsonek aukera izango dugula ondo pasatzeko, katxondeorako eta hiriaz disfrutatzeko. Beraz, guzti guztiak animatu nahi zaituztet errespetuz eta elkar zainduz ondo pasatzera.

 

Gora Aste Nagusia! Gora Donostia

Donostia eta Ezetzaren kluba

1912an Victoria Eugenia Antzokia ireki zenean, hainbat donostiarrak proiektuari kontra egin zioten. Hiru argudio nagusi zituzten: zuhaitzak moztu beharko zirela; ez zela beharrezkoa Antzoki Zaharra zegoelako; eta esku pribatutan bukatuko zuen proiektu espekulatzailea zela. Jarrera hau ezaguna egiten zaizue?

 

Hainbat urtetan salto egingo dugu: Anoetako Estadioa berritzeko proiektua; Topoaren igarobidea; Abiadura Handiko Trena; Hondalea; Grosen Basque Culinary Centereko eraikin berria; Añorgako, Jolastokietako (Herrera), Igarako, Illarrako, Loiolako Erriberetako, Uliako mintegietako garapen urbanistikoak; Miramongo Teknologia Parkearen handitzea; San Bartolome…

 

Aipatutako proiektu guztiak, eta hainbat gehiago, oposizioa izan dute. Batzuetan handiagoa beste batzuetan baino, bainta beti oposizio tinkoa, hain zuzen ere, hiriko hainbat pertsona, talde, alderdi politiko eta elkarteren oposizioa.

 

Aspalditik Donostia bi indar antagonikoen artean bereizita dagoen hiria da: alde batetik, hiriak aurrera egin dezan eta kritikoak izateari utzi gabe lan egiten duten hiritarrak, enpresak, elkarteak eta gizarte zibila; eta bestetik, kontra egiten duen beste energia bat, ekimen guztiei kontra egiten duena, eta hiria paralisira zuzentzen duena.

 

Azken talde hau, guztiari kontra egiten diona, osasun larrialdiaren ondoren indarra hartu duen taldea da, eta nire iritziz, gauza bat komunean duten bi bektore ditu.

 

Alde batetik, gizartearen haserre lauso baina errealean, jatorri eta motibazio oso desberdineko talde eta erakundeek humusa aurkitu dute, haserre horri forma emateko eta kapitalizatzeko. EH Bilduren alkategaiak hauteskundeen aurretik argi utzi zuen: bere helburua zen gizartearen haserre hori bideratzeko tresna izatea. Nire iritziz, haserre horrek hainbat kasutan arrazoi objektiboak ditu, baina beste batzutan hainbat “gizarte-eragilek” nahita erabili dute modu ezkutu eta inteligentean.

 

Euren buruak Donostiaren denfendaitzailetzat duten horiek, irudikatu nahi dute gainerakok ez dugula defendatzen. Are gehiago: zabaltzen saiatzen ari dira Donostia erakundeetan daudenengandik defendatu behar dela – izan Udala, izan Foru Aldundia, izan Eusko Jaurlaritza – eta nahita ahaztu egiten dute hiritarrek euren botoekin erakunde horietako ordezkariak aukeratu dituztela. Beraz, argi eta garbi atzeko atetik hauteskundeen emaitzen deslegitimazioa egiten saiatzen ari dira.

 

Estrategia horrek bi aurpegi ditu. Orain erakundeetan parte hartzen dute, modu formalean gehiengoak onartzen dituzte, eta bitartean, beste hainbat aktore zaratatsu subkontratatzen dituzte gizartea asaldatzeko.

 

Gainera, hirian antzina maite duten talde bat dugu (retro-fans edo nostalgistak deituko nieke nik). Hauek ere duela urteak, hamarkadak ez esateagatik, guztiari ez esaten diote. Napoleon balira, hiriaren eta politikaren bozeramailetzat dituzte euren buruak. Inork ez die eskatu horrelakorik egiteko, eta ez dira ere hauteskundeetara aurkeztu, baina hiriaren borondatearen gidaritzat dute euren burua.

 

Komunitate hori guztia estrategia politiko jakin bat duten pertsonez osatuta dago. Horiek eta euren ego handiaren zuzentarauak jarraitzen dituzten beste horiek, baimena ematen badidazue, Ezetzaren kluba osatzen dute. Honi ez, horri ere ez, ezta hangoari ere. Oposizioa egitea zilegi da, eta beharrezkoa, baina edozer gauzak ez du balio, hau da, ezin dira donostiarrei mesede egiten dizkieten ekimenak blokeatu. Hori bai da kritikatzeko zerbait.

 

Hirian aukera falta dagoela salatzen dute, baita etxebizitza eskaintza ere, eta jarraian sustatu nahi diren garapen guztien kontra egiten dute. Azken adibidea aste honetan bertan izan dugu, 500 etxebizitza egiteko bi helegite aurkeztu dituzte. Etxebizitza horiek Igaran eta Illarran egin behar dira eta %45ek babes publikoa izango dute. 6.300 familiak interesa azaldu dute bi promozio horietan. Horren aurka egin du Donostia babesten duela esaten duen elkarte horietako batek. Hiritarrak defendatzeko modu harrigarria da hori, etxebizitza gehiago egiteko eskaerari erantzuna gelditzea.

 

Ez gara itsuak eta ez dugu esaten hirian arazoak ez daudenik. Arazoak ditugu, edozein taldek eta erkidegok bezala, edozein herrik edo hirik bezala. Gure kasuan, hainbatek loak kentzen dizkit: esaterako, etxebizitzaren prezioari aurre egitea edo higiezinen parkean ekimenak garatzeko zailtasuna.

 

Baina arazo horiek ez dira arrazoi Donostiaren indarra, kemena eta anbizioa balioan ez jartzeko. Izan ere, Donostia mundu mailako proiektuak erakartzeko gai da, eta gertuko zein hurrutiko hiri askok Donostia bezalakoak izan nahi dute gure dinamismoa eta erakartzeko gaitasuna direla-eta.

 

Gauza bat da kritikoak izatea, baina oso bestelakoa da kexa iraunkorrean kokatzea, ikuspegi indibidualista (zer dago nireaz) izatea, erabat kontserbadorea, komunitate-izpiriturik ez izatea, hain zuzen niri txikitatek transmititu didaten komuniate-izpiritua. Ezetzaren klubaren aurrean, Udalak beti baietzaren alde egingo du. Donostiak aurrera egiteari, bai. Donostiaren etorkizunari, bai. Baikortasunari, bai.

Parte Zaharrean suteak prebenitzeko eta segurtasuna bermatzeko plana

Parte Zaharreko arriskuen prebentziorako plana aurkeztu dugu gaur. Plan hau elkarlanean egin dugu auzoko hainbat eragilerekin, auzotarren zein ostalaritza eta markataritzaren baldintzak hobetzeko sortutako lan-esparruan.

 

Besteak beste, erkidegoen presidenteekin, ostalarien zein merkatarien elkarteekin, eta zer esana duten beste bi eragileekin, hain zuzen ere, Iberdrola eta Eusko Jaurlaritzaren Industria atalarekin, landutako plana da.

 

2021etik gaur arte egon diren suteetatik gehienak, hain zuzen ere 34, etxebizitzetan gertatu dira; 9 ostalaritza establezimenduetan eta beste 5 beste motatako establezimenduetan. Horrek erakusten digu auzo osoari begira egin beharreko gauza dela, eta horretan saiatu gara azken hilabeteotan.

Planak eragiten dio Parte Zaharra osoari, baita Ekialdeko zabalguneari zein Kaiari, eta hiru ekintza nagusi aurreikusten ditu:

 

  • Auzotarrei zuendutako informazio, formazio eta sentsibilizazio kanpaina, suteak prebenitzeko hartu beharreko hainbat neurri kontuan har ditzaten.

 

  • Arriskuen prebentziorako datuak hartu eta establezimenduen egongo egoera aztertu. Horretarako, Udalaren lau departamentuk esku-hartuko dute: Hirigintzak, Suhiltzaileek, Udaltzaingoak eta Osasun publikoak.

 

  • Establezimendutetako langileei suteak prebenitzeko eta itzaltzeko formazioa. Helburua da, sute batek eragindako larrialdi egoera baten aurrean nola erantzun ikastea.

 

Helburu nagusiena da, Parte Zaharreko segurtasuna bermatzea. Horregatik, aipatatutako ekintzez gain, planak etengabeko hobekuntza prozesua zabalik izango du. Hortaz, uneoro informazioa eguneratuta izatea da asmoa, epe ertain eta luzera prebentzio arloko promosamen eta aholku berriak egin ahal izateko.

189.093 donostiar, hiriak inoiz izan duen biztanle kopuru handiena

Demografia datuak aurkeztu ditugu gaur, hiriaren osaeraren berri ematen diguten datuak. 2023ko abenduaren 31ko erroldak 189.093 donostiar garela dio, hiriak inoiz izan duen biztanle kopuru handiena. Iaz baino %0,18 hazi da biztanle kopurua.

Donostiar gehiago gara, baina zaharragoak. Izan ere, batez besteko adina 47 urtekoa da, iaz baino urtebete handiagoa; eta zahartze-indizea ere asko handitu da, 210,5 arte, eta historian izan dugun daturik altuena da. Honek esan nahi du, 65 urtetik gorako 2,1 pertsona daudela 15 urteko pertsona bakoitzeko. Gainera, 100 urtetik gora duten 116 pertsona daude.

Emakumeak dira nagusi hirian, %52,7, eta gehiago bizi dira. Hori batez besteko adinean argi erakusten da. Izan ere, emakume donostiarren batez besteko adina 48 urtekoa da, eta gizonezkoena aldiz, 45 urtekoa. Horrez gain, 65urtetik gorako biztanleei erreparatuta, %58,7 emakumeak dira, eta 80 urtetik gorako biztanleen %66,4 emakumeak dira ere.

Auzoak

Amara Berri da biztanle gehien izaten jarraitzen duen auzoa. 30.192 donostiar bizi dira Amara Berrin (biztanleen %16). Jarraian Erdialdea (22.264) eta Altza (20.484) daude. Bestalde, Zubieta da biztanle gutxien dituen auzoa. Bertan 314 donostiar bizi dira (biztanleen %0,2). Jarraian Igeldo (1.109) eta Miramon-Zorroaga (2.431) daude.

Iazko datuei begiratuta, Aiete, Intxaurrondo, Altza, Erdialdea eta Añorga izan dira gehien hazi diren auzoak, eta aldiz, Amara Berri, Gros, Antigua, Ategorrieta-Ulia, eta Ibaeta biztanle gehien galdu dituztenak.

Atzerritarrak

Atzerritar kopurua %5,92 hazi da. Guztira 135 herrialdetatik etorritako 19.316 biztanle bizi dira Donostian. Guztira hiriko biztanleen %10,2 dira.

Hondurasek jarraitzen du atzerritar kopuru handiena izaten (2.514 biztanle). Jarraian Nikaragua (1.975), Kolonbia (1.761), Moroko (1.346) eta Italia (1.047) daude.

Jaiotze-tasa eta saldo begetatiboa

Jaiotze-tasak oso gutxi egin du gora. 5,69 koa da. Honek esan nahi du, 5,69 haur jaio direla 1.000 biztanleko. Iazkoa (5,58) historian izan dugun tasa baxuena izan zen.

2023an 1.079 haur jaio ziren hirian, baina 2.020 pertsona hil ziren. Hortaz, saldo begetatiboa -941 pertsonakoa da.

Datuok argi erakusten dute Donostia hazten jarraitzen duela atzerritik datozen pertsona guztiei esker. Eta horrek hiria gero eta kosmopolitagoa egiten du, jatorri eta kultura ezberdinetako pertsona askorekin osatutako hiria.

Horrelakoak gara egun donostiarrak. Ziur naiz guztion artean, elkarlanean, Donostia elkarrekin bizitzeko, lan egiteko eta disfrutatzeko hiria Así somos las y los donostiarras a día de hoy. Estoy seguro de que entre todas y todos vamos a seguir haciendo de Donostia la mejor ciudad para vivir, convivir, trabajar y disfrutar.

Ibilbide orri sendoari baliabideak emango dizkion aurrekontua

2024ko aurrekontua onartu dugu gaurko udalbatzarrean, eta ondorioz, Donostiako Udalak 484,7 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du, hau da, iazkoa baino %4,7 handiagoa.

 

Aurrekontua, beste behin bere, diseinatuta dago behar gehien dutenei udal administrazioaren aldetik erantzun egokiena eta baliabide gehiago jasotzeko. Eta horren adibide da, Gizarte Ekintza departamentuaren aurrekontu-sailek izan duten %8,5eko igoera.

 

Mundu osoan bizi den ziurgabetasun egoerak eragin zuzena du Udalaren kudeaketa politiko zein ekonomikoan. Osasun larrialdia igarota bada ere, Ukrainako inbasioak eragindako krisi energetikoa, prezioen gorakada edota Gazan gertatzen ari dena ziurgabetasun egoera areagotzen ari dira, eta horrek eragina zuzena du Udalaren kudeaketan. Horregatik, ezinbestekoa da ibilbide orri sendo bat izatea.

 

Gizarte-gastua eta kalitatezko zerbitzuak

 

Gizarte-gastuarekin batera udal gobernuaren lehentasuna da Udalak donostiarrei eskaintzen dizkien kalitatezko zerbitzuak hobetzeko aurrekontu-sailak handitzea. Horregatik, aurrekontua martxoan eta ez aurreko urtea amaitu baino lehen onartuko bada, murrizketarik gabeko aurrekontua onartzea nahiago izan dugulako da. Izan ere, garraio publikoaren tarifetan %50eko deskontua ezartzeko dekretua onartuko zen ala ez ziurgabetasuna areagotu du, udalaren diru-kutxan izan zezakeen eragina handia zelako.

 

Hori argituta, gure helburua hiritarrei eskaintzen zaizkien kalitatezko zerbitzuak ematen jarraitzea da. Eta horregatik, gastuaren ia bi heren kalitatezko zerbitzu publikoak ematen jarraitzeko bideratzen dira. Eta horietaik 71,8 milioi euro aurreikusi dira Donostia hiri txukuna, garbia eta ederra izaten jarraitzeko behar diren mantentze zerbitzuak eskaintzeko.

Inbertsioak eta etxebizitza

 

Era berean, inbertsioak egiten jarraitzeari garrantzi handia ematen diogu, eta 67,3 milioi euro bideratu ditugu auzo ezberdinetan hainbat jarduketa garatzeko, eta horien artean hiritarrek proposatutako eta bozkatutako hainbat proiektu daude.

 

Halaber, etxebizitza da gure programaren ardatz nagusienetakoa. Horiek horrela, Udalaren aurrekontuak aurreikusten du 83,2 milioi euroko inbertsioa egitea hiriko hainbat eremutan 2024tik 2027ra arte 282 babestutako etxebizita publiko eta 38 zuzkidura bizitoki berri eraikitzeko eta eremu horien urbanizazio lanak egiteko. Eta hori guztia Loiolako Kuartelen lursailean garatuko den eremua kontuan hartu gabe.

 

Kontu orekatuak

 

Udalak kontu orekatuak ditu, eta horri esker legealdi honetarako adostu dugun ibilbide orria gauzatzeko beharrezkoak izango dituen baliabideak eskura izango ditugu. Hiri dinamiko baten alde egiten dugu; hiritarren bizi kalitatea bermatzen duen hiria; auzo guztietan inbertsioak egiten dituena; egoera zaurgarrienean dauden donostiarrak zaintzen dituena; eta hiriaren garapena eta iraunkortasuna sustatzeko neurriak martxan jarri eta burutzen dituena. Hau da, harro egoteko eta gustura bizitzeko hiria.

 

Eta aurrekontu honek helburu horiek guztiak lortzeko eta Donostiak etorkizunean izango dituen erronkei aurre egiteko bideratuta dago.