Kategoria: Orokorra

2024ko Donostiako Udalaren aurrekontu-proiektua aurkeztu dugu gaur. Guztira 483,6 milioi euroko aurrekontu kontsolidatua izango dugu, iaz baino %4,68 handiagoa. Eta helburua argia da: donostiarren bizi kalitatea hobetzea auzoetan jarduketa berriekin; gehien behar duten pertsonei laguntzea; eta hiriko ingurumena eta iraunkortasuna hobetzea.

Aurrera egiten duen hiriarentzat diseinatutako aurrekontua da, hurrengo hogei urtetara begiratzen duen aurrekontua. Hurrengo belaunaldiei hiri hobea utzi nahi badiegu orain hartu behar ditugu hainbat erabaki: etxebizitza gehiago egiteko pausoak eman, lan egiteko aukerak sortu, ingurumena zaintzeko ekimenak egin, gizarte-kohesionatua izateko neurriak hartu edota erakargarritasuna duen hiria izaten jarraitzeko jarduketak burutu.

Gastu arrunta nabarmen handitu da, besteak beste, pertsonal gastuari bideratutako aurekontu sailen handitzea dela-eta, eskaintzen diren udal zerbitzuen kostuaren igoera dela-eta, eta zor publikoaren handitzea dela-eta Euriborraren igoera eta Loiolako Kuartelak erosteko sinatuko den maileguak sortuko dituen interesen ordainketagatik.

Udalak gastu korrontearen handitzeari aurre egiteko gai izango da Udalak Finantziatzeko Foru Funtsaren ekarpena iaz baino %7,05 handiagoa izango delako eta zerga-politikaren eguneraketaren ondorioz diru-sarrera arruntak handitu egingo direlako.

Helburua da, eskaintzen diren kalitatezko zerbitzuak ematen jarraitzea.

Gizarte gastua

Aurrekontu proiektua diseinatuta dago gehien behar duten pertsonei laguntzen jarraitzeko. Eta horretarako Gizarte Ekintza departamentuak 36,3 milioi euroko aurrekontua izango du, iaz baino %8,5 handiagoa, eta historian izan duen handiena.  Horri esker, Gizarte Larrialdietarako Laguntzak handitu ahal izango dira (%14,7), baita Lan Partekatuaren Planaren Lagunak eta elikadurara bideratzen direnak ere (%9,3).

Mugikortasun jasangarriaren aldeko apustu sendoa

Aurrekontuaren beste ezaugarri nagusienetako bat da Udalatik egiten ari garen mugikortasun jasangarriaren aldeko apustu sendoa berresten duela. Dbus-ek Udaletik jasotzen duen diru ekarpenari esker autobus elektriko gehiago erosteko eta kotxetegiak elektrifikatzeko pauso sendoak egingo ditu.

Era berean, mugikortasun bertikalean inbertsio berriak egin ahal izango dira, besteak beste, Heriz inguruko igogailua, eta Erregina Erregente ingurua berrantolatu eta Zurriola Zubiaren egokituko dira oinezkoen eta bizikleten aldeko apustua sendotuz. Izan ere, Bulebarreko eta Zurriolako bidegorrien arteko lotura hobetuko da.

Inbertsioak

Udalaren finantza-egoera ona da. Horri eta Europako Batasunatik etorriko diren funtsei esker, inbertsioak egiten jarraitzeko gaitasuna izaten jarraituko dugu. Guztira, aurrekontuak 100 sail baino gehiago ditu martxan dauden garapen urbanistikoekin jarraitzeko (10,8 milioi euro bideratuko dira), kirol eta kultura instalazioetan inbertsio berriak egiteko (besteak beste Herrera eta Añorgako futbol zelaiak), eta hiriko auzoetan dauden hainbat behar eta proiektu gauzatu ahal izateko.

Su-Itzalketa, Prebentzio eta Salbamendu zerbitzuak ere makina berriak, instalazioak eta tresneria berritzeko aurrekontu-sailak izango ditu, baita 3 kamioi eta 4X4 ibilgailu bat erosteko ere. Eta gainera suhiltzaile gidari izateko 3 plaza eta komunikazioen operadore izateko plaza bat sortuko dira. Udal langile berri horiek sortuko diren 16 lanpostu berrien artean daude.

Inbertsioen artean Igeldo eta Ekialdeko Barrutiari bideratutakoek tarte berezia merezi dute. Izan ere, Igeldo Entitate Txikia izateko prozesuak aurrera jarraitzen duen bitartean – espero dugu urte amaierarako Tokiko Entitate Txikia Eratuta egotea -, Entitatearentzat behin behineko lokala egokitzeko edo Igeldoko eskola zaharra  berritzeko prozesua hasteko hainbat inbertsio egingo ditugu.

Ekitaldeko Barrutian ere, 2024 eta 2025eko aurrekontuak osatzeko parte hartze prozesuan erabakitako hainbat proiektu gauzatuko ditugu aurten, eta Barrutiaren Batzarrak ia 360.000 euro kudeatuko ditu adostutako beste hainbat proiektu egiteko. Horiez gain, Udalatik Barrutiaren lokala egokitzeko lanak martxan jarriko ditugu, Altzako hiri-berroneratzearkin jarraituko dugu, eta besteak beste, Sorleku Parkearen poriektua garatzeko eta Nao Etxea berritzeko aurrekontu sailak aurreikusi ditugu.

Hiriko gainerako auzoetan aurreikusitako inbertsioez gain, beste 1,5 milioi euro bideratuko ditugu 2024ko eta 2025eko aurrekontuak osatzeko Parte hartze prozesuan erabakitako hainbat proiektu garatzen hasteko.

Donostia aurrera egiten duen hiria da, guztion ekarpenei esker. Gaur hasiera eman diogu aurrekontua onartzeko prozesuari, eta martxoan emango diogu hasierako onarpena. Guztiokin hitz egiteko prest gaude hiriak aurrera egiten jarrai dezan akordioak lortu eta hiriarentzat onak izango diren proiektuak gauzatzeko.

2024ko urtarrilaren 10ean, 100 urte bete dira Eduardo Chillida Juantegui Donostian jaio zela.

Oso pertsona gutxi izango da gure hiriaren historian berak utzi zigun aztarnaren pareko utzi duenik. Artista asko izan ditugu, eta ditugu Donostian, zorionez. Jenioak, oso gutxi.

Ikustezina den zubi batetik igaro behar da artista izatetik, jenioaren mailara iristeko. Horrengatik da hain zaila jauzi hori egitea. Zubi hori, ikustezina delako. Erreza balitz, jenio asko izango genuke inguruan. Baina jenioak, gutxi daude munduan.

Eduardo Chillidak sormenaren bi ibarrak batzen dituen zubi ikustezin hori zeharkatu zuen: artisten eta jenioen aldeak banatu edo batzen dituena. Alde honetan obra artistikoak sortzeko gaitasuna duten pertsona asko bizi dira. Batzuk ez dira onak, beste batzuk ordea onak edo oso onak dira.

Zubia ikustezinaren beste aldera, hau da, jeinuen aldera, iristea oso zaila da. Gutxi batzuek bakarrik lortzen dute. Eta horiek herrien eta pertsonen historian marka ezabaezina uzteko gai dira. Bere sormen gaitasuna beste dimentsio batera pastzen diren obrekin loratzen da.

Eduardok zubi ikusezin hori zeharkatu zuen, donostiar eta gipuzkoar on gisa, pixkanaka, isilik, zaratarik egin gabe.

Konturatu orduko, mutil hura, ilea nahasirik, zubiaren beste aldean zegoen, arte mundialaren gainerako maisu handiekin batera.

Harrotu gabe, ahotsa altxatu gabe, zirikatu gabe.

Bere barrutik sortzen ziren mirari artistikoak sortuz, zizelatuz, kolpez kolpe.

Bere ibilbidea gurea da, euskalduna, bertakoa. Baina, aldi berean, guztiona da, unibertsala.

Donostiako nire ibilbide geografiko eta bitalean, nola ez, Haizearen Orrazia dago. Leku horretan, Eduardok zerbait sublimea lortu zuen. Lehen arrokak eta itsasoa zeuden lekuan, eremu berri bat sortu zuen. Gure barnera sartzea lortu zuen, eta betirako finkatzea.

Eduardorengandik zerbait miresten badut, bere estetika eta materialei ematen zizkien formak baino gehiago, espazioak dira.

Eskulturak hutsean dimentsio berri bat zuela ikusi zuen. Beste batzuek zerbait osagarri eta zirkunstantziala ikusten zuten tokian, berak esentzia ikusten jakin zuen.

Forma eta bizia eman zion hutsari, espazioari. Zentzu bat eman zion, ukigarri, atzemangarri, ozen, fisiko eta metafisiko bihurtu zuen.

Uste dut ekarpen hori oso gutxiren esku dagoela.

Donostiaren historian bada mugarri bat. Eduardoren aurretik, eta Eduardoren ondoren.

Duela ehun urte gure hiriak ez zuen Chillidaren lanen bidez ezagutzen eta adierazten. Gaur, ezin dugu imajinatu haiek gabe.

Urte berri baten hasieran ohi dugun bezala hurrengo hilabeteetarako ditugun erronkak aipatu ditugu, hain zuzen ere, Donostia hiri hobea bihurtuko duten proiektu garrantzitsuenak.

Aspalditik martxan dauden proiektu asko azken fasean sartuko dira edo amaitzen joango dira; eta, hasiko diren beste proiektu asko amaitutakoan, gure hiriak itxura guztiz berritua eskainiko du.

Beraz, zalantzarik gabe, 2024a Donostiarentzako bultzadaren urtea izango da. Horretarako, lehen erronka, 2024ko aurrekontua onartzea izango da; proiektu asko gauzatzen ahalbidetuko duen aurrekontua. Urtarrilaren amaieran Udal gobernuaren proposamena aurkezteko moduan egongo gara, eta dagoeneko aurreratu dezakegu, %4 handiagoa izango dela, inflazioari aurre egiteko eta Udalaren historiaren finantza-kreditu eragiketa handienari, hau da, Loiolako kuartelak erosteko eragiketari aurre egiteko.

Garapen berriak eta proiektuen amaiera

Loiolako Kuartelen eremua diseinatzeko prozesua hasteaz gain, hiria pixkanaka berrantolaketa urbanistikoan aurreratzen joango da: Lorategi Hiriko urbanizazioa; Infernua, Igara eta Illarrako eremu berriak garatzeko obren hasiera; Martuteneko espetxearen leku-aldaketa…

Horrekin guztiarekin batera, Hiri Antolamenduko Plan Orokorraren Aurrerapena onartuko da eta plana idazten hasiko da. Ildo beretik, ostatu-erabilerei buruzko egungo Plan Orokorraren aldaketari hasierako onarpena ematea ere aurreikusten da, hotel berrien lizentzien etenaldia beste urte batez luzatzeko”.

Era berean, beste hainbat proiektu zehatz garatuko dira, besteak beste segidakoak: Antso Jakitunaren alde bikoitiaren espaloia urbanizatzea; Bidebietako parkea berritzea; Anoeta ingurua urbanizatzeko lehen fasea; Martuteneko biribilgunea egiten hastea; San Martin eta Bretxa merkatuak berritzea;  ZM berria; eta Kontxako barandaren berritzkeo azken fasea.

Etorkizuneko mugikortasuna

Hiriko Mugikortasun Plana onartu ondoren, etorkizuneko mugikortasunerantz urratsak ematen jarraituko dugu. Gure helburua argia da: oinez edo bizikletaz joatea bezalako modu aktiboak sustatzea, garraio publikoa bultzatzea eta hori guztia erraztuko duten hiri-inguruneak sortzea.

Dbusen flota berritzeko lanean jarraituko dugu, eta Monseko kotxetegiak elektrifikatzen hasiko dira. Eta bizikleta bidezko mugikortasuna bultzatzeko, hiriko bizikleta-sarea hobetzeko lanean jarraituko dugu, eta amaituta ikusiko ditugu Bidebieta eta Trintxerpe lotzen dituen  bidegorri-zati estrategikoak edo Boulevard, Erregina Erregeordearen eta Zurriolako zubiaren arteko zatirako proiektua.

Topoaren lanek ere aurrera jarraituko dute. Egungo bi tunelak laster egongo dira lotuta, eta beraz, inguruaren berrurbanizatzeko lanak hasiko dira, hala nola, Easo eta Xabier Zubiri kaleetan.

Eta hiri gero eta iraunkorrago baterantz aurrera egiteko Isuri Gutxiko Eremuarem proiektua garatzen jarraituko dugu. Aurreikuspenen arabera, urtearen amaieran ezarriko da, datozen hilabeteetan aplikazio-esparrua adosteko egingo den partaidetza-prozesuaren ondoren.

Kultura eta Kirola

2024an ere kultura eta kirol ekitaldi garrantzitsuak izango ditugu hirian. Horien artean, Eduardo Chillida jaio zenetik mendeurrena beteko da, eta urteko erreferentzia kulturaletako bat izatea nahi dugu. Horretarako, Haizearen Orraziaren mendi-magala birmoldatzeko lanei ekitea dugu helburu, Kostaldeetako Zuzendaritzak baimena ematen digunean.

Kirol arloan ere helburu handiak ditugu. Horietako bat, eta garrantzitsuena esango nuke, gainerako erakundeekin akordioa lortzea Illunbe eraberritzeko eta erabilera anitzeko pabilioian bihurtzeko. Baina, akordioa lortu bitartean, ez gara geldi egongo, eta gure esku dagoen guztia egingo dugu gainerako kirol-instalazioak berritzeko pausoak emateko, besteak beste, miniestadioa, belodromoa edo Anoetako Estadioaren ikusle kopupurua handitzeko lanak.

Ezagutzaren hiria

Donostia Zientza eta Ezagutzaren hiria da, eta argi gelditu da azken urteetan garatutako hainbat proiekturi esker. Hori sendotzen jarraitzeko helburua dugu, eta horretarako, lanean jarraituko dugu 2024an ere, Miramongo Parke Teknologikoa handitzeko, edo martxan dauden hainbat eraikinen lanak bultzatzeko: ordenagailu kuantikoaren egoitzaren eraikina, Donostia International Physics Center-en egoitza berria, edo MUBILek Eskusaitzetan duen egoitza.

Donostiar guztien bizi-kalitatea hobetzea helburu

Gure helburu nagusiena donostiar guztien bizi-kalitatea hobetzea da. Villa Salia edo Abegi Etxea berritzeko lanak garatuko dira hasi berri den urte honetan. Eta era berean, donostiarrekin komunikazioa errazteko Donostia Eskura APP berria aurkeztuko dugu, hain zuzen ere, hiritarrei udal administrazioarekin kudeaketa eta izapideak modu eroso, azkar, eta errazago batean egitea ahalbidetuko duen APP berria.

Eta Udalak berak bultzatutako proiektuez gain, beste eragile eta erakunde batzuek martxan jarritako beste proiektu handi batzuek ere indartuko dute hiria 2024an. Horien artean, Donostia Ospitaleko Osasun Hirian egingo diren hobekuntzak (aparkaleku berria, Protonterapia eraikina eta Kanpoko kontsulten eraikina), Bretxan dagoen Erdigunea-Alde Zaharra Osasun Zentro berria, edo Basque Culinary Centerren GOe eraikina eraikitzeko lanak.

Urte luzea dugu aurretik, eta proiektu asko esku artean. Atsedenik gabe horiei guztiei heltzeko unea da. Eta bide hori hiritarren eskutik egin nahi dugu. Jarrai dezagun guztion artean Donostia hobea egiten.